چگونگی انجام پرتاب‌های بلند، یکی از پرسش‌های پرتکرار ماهیگیران (به‌ویژه نوآموز) است. عوامل زیادی در افزایش طول پرتاب شما موثر هستند. از این‌رو تصمیم گرفتم تا مقاله مناسبی در این‌باره ترجمه کنم. امیدوارم که مورد توجه شما علاقه‌مندان قرار بگیرد.

۱- انتخاب چوب

دنبال چوبی متناسب با سبک ماهیگیری خود باشید. برای اغلب پرتاب‌‌های بلند، یک چوب ۳ تا ۳٫۶ متری با توان پرتاب ۳۰ تا ۲۰۰ گرم و یا بیشتر (شامل وزن طعمه و سرب) گزینه مناسبی است. همچنین به اکشن و قدرت چوب هم باید توجه کنید. اکشن‌‌های متوسط (Medium) یا متوسط-تند (Medium-fast) معمولا مناسب هستند. {هرچه چوب بلندتر باشد، می‌‌تواند پرتاب بلندتری نیز بدهد}

جنس چوب روی قیمت و ویژگی‌‌های عملکردش تاثیرگذار است ولی انتخاب آن برای هر ماهیگیر بیشتر سلیقه‌‌ای خواهد بود. کربن (گرافیت) سبک‌‌تر است و حساسیت بهتری دارد، درحالی‌‌که الیاف شیشه (فایبر گِلَس) بادوام‌‌تر بوده و برای ماهیگیران نوآموز مناسب‌‌تر است.

۲- چرخ متناسب

پرتاب‌‌های بلند در هر دو سبک اسپینینگ و کستینگ (Baitcasting) قابل اجرا است. در سبک کستینگ، یک چرخ با حجم نخ‌‌گیری زیاد و بدون ترمز انتخاب (levelwind) کنید. ولی در چرخ‌‌های اسپینینگ می‌‌توانید به دنبال اسپول آلومینیومی، دگمه ضدمعکوس و گزینه بیت‌‌رانر (Baitrunner) یا همان دو کلاچه باشید که اجازه می‌‌دهد ماهی پس از برداشتن طعمه، نخ را بکشد بدون آن‌‌که چوب به درون آب کشیده شود.

چرخی با حجم نخ‌‌گیری بیش از ۳۰۰ متر انتخاب کنید. شاید عدد بزرگی به نظر برسد ولی وقتی پرتابی بالای ۱۰۰ متر داشته باشید و یک ماهی خیلی بزرگ هم نخ شما را ۱۰۰ متر بکشد، نخ کمی روی چرخ شما باقی خواهد ماند.

۳- به‌‌کارگیری نخ‌‌های عالی

هرگز فریب نخ‌‌های غیرمعتبر را نخورید، اکثرا غیرقابل اعتماد هستند و اعدادی که روی آن‌‌ها نوشته شده با واقعیت فاصله دارد. نخ‌‌های معتبر (برندهای شناخته شده) گران‌‌تر هستند و نسبت به نخ‌‌های متفرقه، معمولا قدرتی برابر در قطرهای کوچک‌‌تر دارند که مزیت محسوب می‌‌شود چون نخ‌‌های نازک‌‌تر (سبک‌‌تر) پرتاب‌‌های بلندتری نیز دارند.

در چرخ‌‌های بیت‌‌کستینگ، چرخ را تا حدود ۳ میلیمتری از لبه اسپول با نخ پر کنید تا فضای کافی برای به‌‌کارگیری انگشت شَست بر روی اسپول باشد. در چرخ‌‌های اسپینینگ بهتر است که تا لبه اسپول را با نخ پر کنید. برخی ماهیگیران حرفه‌‌ای حتی اسپول را کمی بیش از حد پر می‌‌کنند، ولی این کار برای ماهیگیران مبتدی می‌‌تواند دردسرساز باشد.

نخ‌‌های نازک‌‌تر نسبت به انواع کلفت‌‌تر، پرتاب بلندتری می‌‌دهند. عواملی نظیر وزن ماهی موردنظر و احتمال گیر کردن ریسه، قدرت نخ انتخابی را به شما تحمیل می‌‌کنند. گاهی باید بخشی از طول پرتاب را فدای تضمین موفقیت کنید.

نخ‌‌های بافته (Braid) با قدرت ۲۰ تا ۴۰ پوند (حدود ۹ تا ۱۸ کیلوگرم)، گزینه‌‌های مناسبی برای ماهیگیری در آب‌‌های باز با بستر تمیز و همچنین پرتاب‌‌های دور هستند. برای آب‌‌هایی با گیرِ زیاد، از نخ‌‌های مونوفیلامنت کمتر از ۲۵ پوند (حدود ۱۱ کیلومتر) استفاده کنید. نخ فلوروکربن هم گزینه خوبی برای این شرایط است، به دلیل خاصیت کشسانی کم و مقاومت سایشی زیاد. {البته نخ فلوروکربن مخصوص روی چرخ، نه ریسه}

۴- استفاده از پیش‌‌نخ ضربه‌‌گیر

پیش‌‌نخ ضربه‌‌گیر (Shock Leader) تکه نخی قوی‌‌تر است که به انتهای نخ چرخ بسته می‌‌شود تا مقاومت بیشتری در برابر سایش و همچنین نیروی ایجادشده در حین پرتاب فراهم شود. قانون کلی این است که برای پرتاب هر اونس وزنه (حدود ۲۸ گرم)، ۱۰ پوند (حدود ۴٫۵ کیلوگرم) قدرت پیش‌‌نخ ضربه‌‌گیر لازم است. به عنوان مثال، اگر ریسه ۱۱۵ گرمی پرتاب می‌‌کنیم به پیش‌‌نخ ۱۸ کیلوگرمی نیازمند هستیم.

نمونه گره نخ اصلی به پیش‌نخ

برای اتصال پیش‌‌نخ به نخ اصلی از گره‌‌های نخ به نخ استفاده کنید. حالا نخ را با چرخ جمع کنید طوری که ۵ دور از پیش‌‌نخ روی قرقره (اسپول) قرار بگیرد، به اضافه مقداری که تا سرِ چوب برود و به چرخ برگردد (حدود ۲٫۵ برابر طول چوب).

۵- محافظت از دست‌‌ها

بدون حفاظ انگشت (finger guard)، پرتاب‌‌های قدرتی انجام ندهید. من استفاده از دستکش را ترجیح می‌‌دهم چون هنگام بیرون کشیدن ماهی، حفاظت بیشتری ایجاد می‌‌کند. همچنین اگر بخواهید برای هدایت ماهی به سمت خشکی پیش‌‌نخ را بگیرید از دست شما محافظت می‌‌کند. دست‌‌کش‌‌های چرمی گزینه مناسبی هستند.

۶- انتخاب وزنه

برای پرتاب بلندتر، وزنه‌‌ای انتخاب کنید که ایرودینامیک (دارای مقاومت کم در هوا) باشد و در جریان شدید آب ثابت بماند. طرح‌‌های موشکی، تخت، هرمی و چنگکی از گزینه‌‌های مناسب هستند.

سرب‌های مناسب پرتاب بلند

۷- ساده کردن طعمه

به‌‌جای قرار دادن یک تکه بزرگ از طعمه، سعی کنید چندین تکه کوچک‌‌تر از آن را روی قلاب بگذارید. حتی اگر شکل کلی طعمه کوچک‌‌تر می‌‌شود، همیشه بهتر است از یک طعمه کوچک در جایی که ماهی‌‌ها حضور دارند استفاده کنید تا از یک طعمه بزرگ‌‌تر در جایی که ماهی‌‌ها نیستند!

۸- به‌‌کارگیری ریسه درست

ریسه سرب لغزان یکی از بهترین ریسه‌‌ها برای ماهیگیری در فواصل بلند است که بستن آن نیز به‌‌سادگی انجام می‌‌شود. پیش‌‌نخ خود را از درون قفلی متحرک با قدرت مناسب (حداقل ۳۵ کیلوگرم) عبور دهید؛ یک مهره نیز وارد کنید و سپس یک هرزگرد قوی به انتهای پیش‌‌نخ ببندید. انشعاب قلاب را به سرِ دیگر هرزگرد وصل کنید. برای پرتاب‌‌های بلند یا جریان‌‌های شدید آبی، من از یک پیش‌‌نخ ۱۵ سانتی‌‌متری استفاده می‌‌کنم؛ برای فواصل کوتاه‌‌تر یا جریانات ملایم‌‌تر، پیش‌‌نخ بلندتر تا حدود ۹۰ سانتی‌‌متر بهتر کار می‌‌کند. قفلی متحرک به شما اجازه می‌‌دهد تا وزنه (سرب) را متناسب با شرایط ماهیگیری به‌‌سرعت تعویض کنید.

نمونه ریسه مناسب پرتاب بلند

در این ریسه تغییرات دیگری نیز می‌‌توانید انجام دهید، تعدادی انشعاب قلاب و پیش‌‌نخ از قبل آماده کنید و چند قفلی متحرک نیز همراه داشته باشید. در صورتی که نخ شما پاره شد، می‌‌توانید به‌‌راحتی یک قفلی متحرک دیگر اضافه کرده و انشعاب قلاب را ببندید و یک سرب ساچمه‌‌ای کوچک به عنوان ترمز وزنه روی نخ قرار دهید. وقتی با چرخ قرقره آزاد (دوکلاچه یا بیت‌‌رانر) استفاده شود، سرب ساچمه‌‌ای از لغزش بیش از حد سرب جلوگیری کرده و به نشستن قلاب در دهان ماهی کمک می‌‌کند (مخصوصا زمان استفاده از قلاب‌‌های دایره‌‌ای یا Circle).

۹- یادگیری پرتاب برایتون (Brighton)

این پرتابی فوق‌‌العاده برای یک تازه‌کار است: مهار کردنش ساده است، در مکان‌‌های شلوغ کاربرد دارد و برای ماهیگیری انتظاری عالی است. برای تشریح موقعیت‌‌ها در این نوع پرتاب، از صفحه ساعت با هدف‌‌گیری عدد ۱۲ استفاده خواهم کرد. اگر چپ‌‌دست هستید، فقط این مراحل را برعکس کنید. بر روی پای چپ خود که به سمت ساعت ۱۲ و پای راست که به سمت ساعت ۳ نشانه رفته بایستید. وزنه را تا نیمه چوب آویزان کنید و نزدیک پای خود در موقعیت ساعت ۶ روی زمین قرار دهید.

حالا سر چوب را به ساعت ۵ منتقل کنید. در حالی‌‌که نخ همچنان کشیده است و دست راست شما خمیده، دست چپ را تا جای ممکن بالا بیاورید. چوب و دست چپ شما که در حدود سر یا بالاتر قرار دارد باید شکل ۷ را تشکیل دهند، در حالی‌‌که دست راست هنوز خمیده است. اکنون بدون قدم زدن به سمت جلو، به بالای هدف نگاه کرده و پرتاب بزنید: دست راست خود را باز و دست چپ را جمع کنید. اگر به‌‌درستی انجام شود می‌‌توانید بالای ۱۰۰ متر پرتاب کنید.

۱۰- تمرین و تکرار

یکی از عوامل موفقیت که بیشتر نادیده گرفته می‌‌شود همین تمرین کردن است. تا می‌‌توانید به ماهیگیری بروید، ولی در همه فصول پرتاب کردن را تمرین کنید. شاید زمانی که سرب خالی را در سرمای زمستان در یک زمین باز پرتاب می‌‌کنید، متوجه نگاه عجیب و غریب مردم بشوید ولی آنها فقط ظاهر قضیه را می‌‌بینند، در حالی‌که شما یک ماهیگیر مشتاق و کوشا هستید که مهارت‌‌های خود را برای فصل آینده و بقیه عمر تقویت می‌‌کند.

نوشته: Mark Edwards
ترجمه: نوید عباسی کهن

برخی جملات که با علامت { } در متن آورده شده، نوشته مترجم است.