مستند ماهیگیر مبارز – حمله گربه‌‌ماهی

«ماهیگیر مبارز» (Fish Warrior) مجموعه‌‌ای تلویزیونی از شبکه نشنال جئوگرافی بوده که توسط یاکوب واگنر (Jakub Vágner) اجرا شده است. نخستین و دومین فصل آن به ترتیب در جولای ۲۰۱۰ و مارس ۲۰۱۱ پخش شد. یاکوب واگنر یک ماهیگیر کار کشته و رکورددار است که برای برنامه‌‌های سخت ماهیگیری به دورترین نقاط دنیا سفر می‌‌کند.

در فرانسه یاکوب واگنر توسط یک گربه‌‌ماهی (Wels Catfish) 180 سانتی‌‌متری گاز گرفته می‌‌شود. او خوش شانس بود که توانست از دندان‌‌های تیز این ماهی که گفته می‌‌شود حیوانات و حتی انسان‌‌ها را می‌‌بلعد، فرار کند.

دانسته‌‌ها:

• گربه‌‌ماهی وِلز (نام علمی Silurus glanis‌‌) جزو بزرگ‌‌ترین گونه‌‌های خانواده گربه‌‌ماهیان شناخته می‌‌شود.
• گربه‌‌ماهی وِلز (اسبله) بدنی کشیده و بدون پولک، سری بزرگ، چشمانی کوچک و یک دُم فشرده قوی دارد. دهان گشاد او صدها ردیف دندان بسیار کوچک و چنگک مانند در هر دو آرواره بالا و پایین دارد.
• اسبله دارای ۶ سبیلک است. دو سبیلک آرواره بالایی به سمت جلو نگه داشته می‌‌شوند تا طعمه را شناسایی کنند در حالی که ۴ سبیلک کوتاه‌‌تر روی آرواره پایینی به سمت پایین آویزان هستند.
• ماهی اسبله از آرواره‌‌های خود برای گرفتن طعمه استفاده می‌‌کند پیش از آن که آن را از میان دو بالشتک خُردکننده خود در انتهای گلو عبور دهد، جایی که طعمه مچاله می‌‌شود. علاوه بر این تعدادی خار کوتاه در لبه ردیف‌‌های آبشش قرار دارد که برای مهار بهتر طعمه پیش از بلعیدن کامل به کار می‌‌رود.
• دندان‌‌های اسبله حالت ساینده دارند و هنگام گرفتن این ماهی باید دقت کرد چون تماس آنها با پوست بدن می‌‌تواند منجر به خراش‌‌هایی زخم مانند شود. یک روش نگه داشتن آرواره در حالی که قلاب را آزاد می‌‌کنیم این است که انگشت شست را روی دندان‌‌های پایینی و انگشت اشاره را بیرون فک پایینی قرار دهیم تا به خوبی مهار شود.
• رنگ‌‌آمیزی ماهی اسبله بسیار متنوع است. معمولا پشت ماهی به رنگ سبز زیتونی تیره تا آبی تیره است وگاهی ممکن است در پهلوها حالت زنگار داشته باشد. این رنگ زمینه با لکه و خال‌‌های تیره‌‌ای حالت مرمری پیدا می‌‌کند و به رنگ کِرِم در شکم می‌‌انجامد. بدین ترتیب استتار فوق‌‌العاده‌‌ای برای حمله مخفیانه از سمت بالا و پایین طعمه به دست می‌‌آورد. اسبله‌‌ها در رنگ‌‌های روشن نیز دیده می‌‌شوند از زرد و نارنجی روشن تا زالی (البینو) با چشمان قرمز، در حالی که چشم‌‌ها معمولا به طور کامل آبی و مشکی هستند. باله‌‌ها تیره بوده و از رنگ قرمز-قهوه‌‌ای تا قهوه‌‌ای-بنفش متغیر هستند.
• گربه‌‌ماهی‌‌ها بومی جزیره انگلستان نیستند ولی در آسیا و اروپا زیست می‌‌کرده‌‌اند. تعداد ۷۰ عدد ماهی اسبله در اواخر صده ۱۸۰۰ میلادی از آلمان به انگلیس، به عنوان هدیه سفیر منتقل شد.
• رکورد این ماهی در قاره اروپا به وزن ۱۴۴ کیلوگرم و طول ۲٫۷۸ متر بوده که از رودخانه پو (Po) در ایتالیا صید شده است.
• مطالعات علمی نشان می‌‌دهد که این ماهی توانایی رشد تا ۴۵۰ کیلوگرم را نیز دارد و این باور وجود دارد که چنین ماهیانی در دریاچه‌‌های وسیع روسیه زندگی می‌‌کنند که امکان تورکشی کشتی‌‌های ماهیگیری تجاری وجود ندارد.
• تخم‌‌ریزی معمولا بین ماه‌‌های اردیبهشت تا تیر، زمانی که دمای آب نزدیک ۲۰ درجه سانتی‌‌گراد می‌‌رسد رخ می‌‌دهد. ماهی نر یک چاله کم‌‌عمق برای قرار گیری هزاران تخم حفر می‌‌کند که حدود ۸٫۵ تا ۱۲ کیلوگرم از وزن یک ماهی ماده را تشکیل می‌‌دهد. تخم‌‌ها متناسب با دمای آب، پس از ۳ روز باز می‌‌شوند و نوزادی به درازای حدود ۷ میلی‌‌متر با یک سبیلک زاده می‌‌شود که از پلانکتون‌‌ها تغذیه می‌‌نماید.
• بچه ماهی‌‌ها عادات تهاجمی خود را گسترش می‌‌دهند و از ماهیان کوچک، حشرات و دیگر طعمه‌‌های آبزی تغذیه می‌‌کنند. این اسبله‌‌های کوچک می‌‌توانند در شرایط آرمانی به سرعت رشد کنند و در سال اول حدود نیم کیلو و در سه سال اول تا ۲٫۵ کیلوگرم وزن بگیرند.
• آنها در سن ۴ تا ۵ سالگی به بلوغ جنسی می‌‌رسند و اغلب تا ۳۰ سال عمر می‌‌کنند. شواهد نشان داده است که اسبله‌‌های ۸۰ کیلوگرمی صید شده در اروپا حدود ۲۴ سال سن دارند.
• ماهی اسبله معمولا در لانه‌‌های تاریک و ساکت استراحت می‌‌کند تا زمانی که آماده تغذیه شود، درخت‌‌های افتاده در آب، بسترهای علفی و حفره‌‌های زیرآبی مکان‌‌های مناسبی را فراهم می‌‌آورند. آنها ساکن رودخانه‌‌ها و دریاچه‌‌های بزرگ هستند جایی که می‌‌توانند هر دو نقش لاشه‌‌خوار و شکارچی راسِ هرم را بازی کنند.
• رژیم غذایی معمول یک اسبله شامل ماهی می‌‌شود ولی او یک شکارچی با اشتهایی قابل توجه و ذائقه‌‌ای متنوع است و از دوزیستان، کرم‌‌ها، خرچنگ، زالو، پستانداران کوچک شناگر مانند انواع موش و پرندگان آبی نیز تغذیه خواهد کرد.