راپالا – Rapala

زمانی که لاوری راپالا (Lauri Rapala) نخستین طعمه مصنوعی (Lure) خود را تراشید به طور یقین نظری در مورد تاثیر آن بر دنیای ماهیگیری نداشت. او فقط تلاش می‌‌کرد تا راهی موثر برای صید ماهی بیشتر بیافریند و خانواده در حال رشد خود را سیر نماید.

در سال ۱۹۳۶ میلادی، راپالا که در سواحل دریاچه پایجان (Paijanne) در جنوب فنلاند زندگی می‌‌کرد با ماهیگیری و کشاورزی امرار معاش می‌‌کرد. او فقیر و کم سواد بود و حتی فکرش را هم نمی‌‌کرد که لورهای او تا چه حد می‌‌تواند برای صید انواع ماهی‌‌های خارج از کشورش نیز کاربردی باشد.

هشتاد سال بعد لور مدل Original Floater Minnow همچنان سود فراوانی را نصیب شرکتی می‌‌کند که اکنون تبدیل به بزرگ‌‌ترین سازنده طعمه‌‌های مصنوعی در جهان شده است. و همه آن به این دلیل بوده که راپالا با حرکاتی ساده روشی بی نظیر برای برانگیختن غرایز شکاری ماهیان ورزشی کشف کرد؛ دیگر حرکات متنوع نیز از همان اختراع چوبی ساده ولی همچنان موثر او استخراج شده است.

یکی از نخستین نسخه‌‌های لور مدل Original Floater Minnow

دست ساز و آزموده در مخزن

کشف راپالا در طول یک شب رخ نداد و در واقع زمان قابل توجه‌‌ای نیاز بود. او در حالی که کنار دوستانش کار می‌‌کرد با چاقو چوب درختان محلی را می‌‌تراشید تا نخستین لور خام و ماهی مانند خود را شکل دهد. پس از آن که به شکل مورد علاقه خود می‌‌رسید قلاب‌‌ها را اضافه می‌‌کرد. برای تکمیل کار خود لورها را با لاک و گرد طلایی می‌‌پوشاند تا کیفیت بازتاب و جلوه آنها را بالا ببرد.

او به زودی ساخت لورها را از چوب بالسا آغاز کرد که حالت شناوری بهتری را از خود نشان می‌‌داد. بنا بر پیشنهاد یک خانواده که در کار چاپ بودند، او یاد گرفت که چگونه از ورق فلزی (فویل) براق استفاده کند. اگرچه فویل برق درخشانی ایجاد می‌‌کرد ولی چسبی که به کار رفته بود سرانجام بر اثر تماس بلند مدت با آب از بین می‌‌رفت.

روزی او با عکاسی حرفه‌‌ای ملاقات کرد که به راپالا پیشنهاد داد تا با مواد نگاتیو لورهای خود را بپوشاند. با بریدن و پیچیدن مواد به دور بدنه لور و سپس اضافه کردن استون، آنها را ضدآب کرد و مشکل حل شد. حالا دیگر لورهای بالسای او بارها قابل استفاده خواهند بود. برای اطمینان از عملکرد درست و پایدار لورها، راپالا آنها را در نهری نزدیک منزل می‌‌آزمود. با گذشت زمان این آزمون به یک مخزن آزمایش منتقل شد.

هرچند ماهی خاردار سیاه (Black Bass) از اهداف اولیه او نبود ولی طراحی راپالا به سرعت راه خود را به امریکا پیدا کرد و به دست ران وبر (Ron Weber) رسید. وبر در مورد کاربرد لورها شنیده بود و فرصت را غنیمت شمرد. او با فروشنده لوازم ماهیگیری منطقه (Ray Ostrom) شریک شد و در سال ۱۹۵۹ اولین سفارش خود را از لورهای Original Floater انجام دادند و سپس نماینده انحصاری لورهای راپالا در آمریکای شمالی شدند.

تا به امروز هر ماهی‌‌نمای Floater Minnow با دست تنظیم و در مخزنی آبی آزمایش می‌‌شود. اگرچه بسیاری از شرکت‌‌های دیگر تلاش کردند تا این لورها را از دور خارج کنند ولی همگی ناکام ماندند.

لاوری راپالا با آزمون و خطا دریافت تا چگونه لور را مانند یک طعمه زخمی و ناتوان به حرکت درآورد. همچنین لور او دارای یک نوع تلوتلو خوردن خاصی بود که بعدها به نام چرخش راپالا (Rapala roll) معروف شد، حرکتی بی‌‌نظیر که در آن بدن لور در حال حرکت در دو پهلوی کناری به بالا می‌‌غلتد. این لنگیدن پهلو به پهلو همان چیزی است که به طعمه حرکت و درخشندگی بیشتری نسبت به دیگر انواع ماهی‌‌نماها می‌‌افزاید.

گسترش بنا بر تقاضا

دنیای Original Floater از ماهیگیری به ماهیگیر و فروشگاهی به فروشگاه در حال گسترش بود. سپس در ۱۷ آگوست سال ۱۹۶۲، داستانی در مورد لاوری راپالا و لورهایش در مجله Life، یکی از معروف‌‌ترین نشریات آن زمان در امریکا چاپ شد.

تعداد مردمی که این مجله را دیدند بی سابقه بود و کل کشور با راپالا به شکلی غیرقابل پیش‌‌بینی مواجه شد. جمعیت بسیاری از ماهیگیران لورهای راپالا را در مجله دیدند و استفاده از روش‌‌های جدید و موثر به کمک Original Floater را آغاز کردند.

ماهیگیران نیاز به حرکت طعمه با عمق بیشتر داشتند و شروع به سنگین کردن لورها کردند تا آنها را معلق یا پایین رونده کنند. این‌‌ها اولین ماهی‌‌نمای معلق بودند. راپالا در پاسخ Countdown Minnow را تولید کرد که حرکتی کاملا زیرآبی از خود نشان می‌‌داد.

پس از معرفی در دهه ۱۹۵۰ در امریکا، لور Original Floater به انواع دیگری گسترش یافت مانند Husky Jerk, Flat Rap  و  Scatter Rap Minnow. هدف این بود که برخی مفاهیم اولیه که راپالا در دهه گذشته معرفی کرده را توسعه دهند تا لورها را برای گستره بیشتری از ماهی‌‌ها، عمق‌‌ها و تکنیک‌‌ها کاربردی‌‌ سازند.

اگر باور دارید که “تقلید شکلی بی‌‌ریا از تحسین است” پس لاوری راپالا لبریز از ستایش خواهد بود. ماهی‌‌نمای  Original Floater او سرچشمه الهام برای هزاران سازنده لور در طول دهه‌‌ها بوده است.

و همه این ماجرا با مردی آغاز شد که فقط تلاش می‌‌کرد تا خانواده‌‌اش را سیر کند.

لاوری راپالا (Lauri Rapala)

نوشته: Bernie Schultz

ترجمه: نوید عباسی کهن